Vesso-fèro
Vicia sativa
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Pesoto.
Nom en français : Vesce commune.
Descripcioun :La vesso-fèro es uno planto coumuno de champ, camin e ermas. Es une planto proun chanjadisso mai que se recounèis à sis estipulo qu'an de glando à neitar negro, si fueio à 3-8 parèu de fueioun, si flour pourpro o vióuleto estacado sus la cambo emé un pecout courtet, emé un estandard mai sourno que lis alo (de cop que i'a podon èstre blanco). Vendrié d'Iran.
Usanço :Fai un bon fourrage pèr li bèsti. La flour èi manjadisso, mai coume pèr li jaisso, èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mars à juliet
Liò : Champ
- Prado umido
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Irano-touranienno
Ref. sc. : Vicia sativa L., 1753
Raqueto(-d'Engelmann)
Opuntia engelmannii
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Nom en français : Oponce d'Engelmann.
Descripcioun :Aquesto raqueto, vo pato-dóu-diable, trachis souvènt proche d'oustau o dins li vilage. Se recounèis à si raqueto verdalo proun pougnènto (aguio blanco de 1 à 3 cm) que podon faire fin qu'à 40 cm de larg e quàsi redouno. Li fru madur soun secous e de coulour pourpro. Fai pas jamai pu de 100 cm.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
- Pendis roucaious
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
e Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia engelmannii Salm-Dyck ex Engelm., 1850